Teken zijn kleine, spinachtige parasieten die bloed zuigen van dieren en mensen. Ze kunnen ziektes overdragen zoals de ziekte van Lyme en tekenencefalitis. Lees hier wat je in ieder geval moet weten over teken en hoe je jezelf kunt beschermen tegen tekenbeten.
Wat zijn teken?
Teken behoren tot de arachniden familie, net als spinnen en mijten. Ze hebben acht poten en doorlopen verschillende levensfasen: larve, nymf en volwassen teek. Teken voeden zich met het bloed van hun gastheer, wat ze nodig hebben om te groeien en zich voort te planten.
Waar komen teken voor?
Teken komen voornamelijk voor in bossen, graslanden en gebieden met hoge vegetatie. Ze kunnen zich echter ook in tuinen en stadsparken bevinden. Teken zijn het meest actief van het voorjaar tot de herfst, maar kunnen het hele jaar door voorkomen als de temperatuur hoog genoeg is.
Hoe bijten teken?
Teken klimmen op hun gastheer en bijten zich vast in de huid om bloed te zuigen. Een tekenbeet is meestal pijnloos omdat de teek een verdovend middel in het speeksel heeft. Teken kunnen uren tot dagen vastzitten terwijl ze zich voeden. Het is belangrijk om teken zo snel mogelijk te verwijderen om de kans op ziekteoverdracht te minimaliseren.
Hoe weet je dat je een tekenbeet hebt?
De meeste tekenbeten zijn onschuldig en veroorzaken geen symptomen. Soms kunnen er roodheid, zwelling of jeuk optreden rond de beet. Een rode ring of uitslag rond de beet kan een teken van de ziekte van Lyme zijn. Andere symptomen kunnen zijn: koorts, hoofdpijn, vermoeidheid en spier- of gewrichtspijn.
Herken je dit? Ga dan naar een huisarts of lees meer op Thuisarts.
Welke ziektes kunnen teken overdragen?
Teken kunnen verschillende ziektes overdragen die een aanzienlijke impact op je gezondheid kunnen hebben.
- Ziekte van Lyme: De meest bekende tekenoverdraagbare ziekte, veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. Symptomen zijn onder andere huiduitslag, neurologische problemen en gewrichtsontstekingen
- Tekenencefalitis (TBE): Een virale infectie die hersenontsteking kan veroorzaken. Symptomen zijn koorts, hoofdpijn en neurologische symptomen
- Anaplasmose: Veroorzaakt door de bacterie Anaplasma phagocytophilum, kan griepachtige symptomen veroorzaken
Hoe voorkom je tekenbeten?
Het nemen van preventieve maatregelen kan je helpen om tekenbeten te vermijden. Hier zijn enkele tips om jezelf te beschermen.
- Draag beschermende kleding: Lange mouwen, lange broeken en dichte schoenen. Stop je broek in je sokken.Het dragen van beschermende kleding kan voorkomen dat teken direct op je huid terechtkomen. Dit is vooral belangrijk als je in gebieden bent waar teken veel voorkomen.
- Gebruik insectenwerende middelen: Breng een insectenwerend middel met DEET aan op blootgestelde huid en kleding.Insectenwerende middelen kunnen teken ontmoedigen om op je huid te blijven en te bijten. Zorg ervoor dat je het middel regelmatig opnieuw aanbrengt, vooral als je lang buiten bent.
- Vermijd hoog gras en dichte vegetatie: Blijf op de paden en vermijd struikgewas en hoog gras.Teken wachten vaak in hoog gras en struiken op een voorbijganger. Door op de paden te blijven, verklein je de kans om met teken in contact te komen.
- Controleer op teken: Controleer jezelf, je kinderen en huisdieren regelmatig op teken, vooral na buitenactiviteiten.Regelmatige controles kunnen helpen om teken snel te vinden en te verwijderen voordat ze de kans krijgen om ziektes over te dragen.
- Douche na buitenactiviteiten: Dit kan helpen om loszittende teken te verwijderen. Douchen na buitenactiviteiten is een goede gelegenheid om je hele lichaam op teken te controleren en ze eventueel weg te spoelen.
Het is het beste om tekenbeten te voorkomen. Meer tips? Kijk op Thuisarts. Als je op pad gaat, bekijk dan op Tekenradar waar er in Nederland veel teken worden gesignaleerd.
Hoe verwijder je een teek?
Als je een teek op je lichaam vindt, is het belangrijk om deze op de juiste manier te verwijderen.
- Gebruik een pincet: Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast met een fijn pincet.
- Trek voorzichtig: Trek de teek langzaam en recht omhoog zonder te draaien of te knijpen.
- Reinig de bijtplek: Reinig de bijtplek en je handen grondig met alcohol of zeep en water.
- Houd de tekenbeet in de gaten: Noteer de datum van de beet en let op symptomen van ziekte
Verwijderen van een teek kan ook met een tekenpen (check Bol.com voor een scherpe prijs).
Hoe behandel je een tekenbeet?
Als je symptomen van een door teken overgedragen ziekte opmerkt, zoals een rode ring rond de beet, koorts, of vermoeidheid, neem dan contact op met een arts.
Vroege diagnose en behandeling met antibiotica zijn cruciaal om complicaties te voorkomen. Aarzel dus niet! Twijfel je, lees dan ook de informatie op de site van Thuisarts
Meer weten over teken
Wil je meer weten over teken? Lees dan over tekenbeten op de site van de RIVM of bekijk de uitgebreide website Tekenradar. Heb je een tekenbeet? Thuisarts helpt je verder.
Teken kunnen gevaarlijk zijn, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen en snel handelen kun je jezelf en je familie redelijk goed beschermen. Controleer jezelf regelmatig, gebruik beschermende kleding en insectenwerende middelen, en weet hoe je teken veilig kunt verwijderen.